مسجد کبود

مسجد کبود بناب یکی از زیباترین مساجد شهرستان بناب به شمار می رود که قدمت آن به دوران ایلخانی می رسد ولی در دوره های بعد از آن مورد مرمت قرار گرفته است. این مسجد که در زبان محلی  با نام گوی مسجد نیز شناخته می‌شود، از جاهای دیدنی استان آذربایجان شرقی است.این مسجد دارای پوششی از کاشی های فیروزه ای و مینایی است و شبستانی با سقف تیرپوش دارد که روی هشت ستون چوبی مقرنس‌کاری قرار گرفته‌اند.کاشی‌کاری‌ها و تزیینات و رنگ‌‌آمیزی‌های این مسجد در طول زمان تحت‌تاثیر عوامل طبیعی یا انسانی دچار فرسایش شده و پوشش اصلی آن با یک لایه ساده آجری جایگزین شده است. کتیبه‌ای بر سقف شبستان این مسجد قرار دارد که نشان‌ می‌دهد در سال ۱۲۷۱ هجری قمری یعنی در زمان ناصرالدین شاه بازسازی شده است

بر اساس روایت‌ها و نقل قول هایی که از گذشته وجود دارد، به نظر می‌رسد مسجد کبود بناب در کنار گنبد کبود مراغه و مسجد کبود تبریز سه مکان مذهبی و مقدس فیروزه‌فام دوره ایلخانیان را در منطقه آذربایجان تشکیل می‌دادند.

از امتيازات منحصر به فرداين مسجد تاريخی وجود كتيبه‌ای معتبر متعلق به قدمگاه مولا علی (ع) بر سينه سنگ مرمر مسجد است كه روی ديوار شرقی مسجد قرار دارد. اين سنگ كه با نقوش رد پا و نعل اسب جنبه تبرک يافته، به اعتقاد برخی افراد از سرزمين مقدس نجف يا كربلا به اين مكان منتقل شده است.

معماری مسجد کبود بناب

حیاط مسجد کبود بناب به‌شکل چهارگوش ساخته شده است و  اگر از سمت جنوبی مسجد وارد شوید و چند پله را رد کنید، به دهلیزی می‌رسید که در سمت راست آن سقاخانه ای قرار دارد. شبستان مسجد در ارتفاعی بالاتر از سطح حیاط واقع شده است.شبستان مسجد کبود بناب فضایی در ابعاد ۱۶ در ۱۰ متر است که سقف تیرپوش آن روی هشت عدد ستون چوبی مقرنس‌کاری قرار دارد. این ستون‌ها با یکدیگر حدود سه متر فاصله دارند. درمجموع ۹۵ تیر چوبی در شبستان به کار رفته است. روی دیوارهای این شبستان تزیینات طاقچه‌ای زیبایی به چشم می‌خورد که با رنگ‌آمیزی تیره مایل به کبود، منظره ساده و زیبایی به مسجد بخشیده‌اند. در ضلع جنوبی شبستان، دو پنجره طاق‌نمای بزرگ دیده می‌شود که در وسط آن‌ها محراب مسجد قرار دارد و از این پنجره‌ها برای هدایت نور به داخل بنا و تهویه هوا استفاده می‌شد. ضلع شمالی شبستان مجهز به بالکنی به عرض سه متر با پنج ستون چوبی بوده و نرده چوبی کوتاهی به‌عنوان حفاظ در این قسمت ساخته شده است. در سمت شرقی و غربی بنا نیز چهار پنجره قرینه وجود دارد که برای تامین روشنایی تعبیه شده‌اند.

جنبه زیبایی دیگر در معماری این بنا به ستون‌ها و سرستون‌های آن مربوط می‌شود. ستون‌های شبستان با فواصل منظمی ساخته شده‌اند که نظم خاصی را به آن بخشیده‌اند و به‌نوعی هوش بالای معمار آن را می‌رسانند. همچنین سرستون‌های مسجد مقرنس‌کاری شده‌اند و روی آن‌ها اشکال هرمی و طرح‌های هشت ضلعی مشبک چشم‌نوازی می‌کنند.

بازدید از این مسجد نیاز به مجوز میراث فرهنگی دارد؛ گرچه اگر کلیددار مسجد به شما لطف کند، شاید بتوانید از آن دیدن کنید.