.gif)
11:08:19am
1403 / mordad (5) / 6
Summer
Saturday
Animal name of the year: Whale
Until the beginning of Spring:
The name of the spectacular region:
باستانی
Isfahan province
City Name:shahre kord
Hours and kilometers to Isfahan:h--- k
User Points :
مسجد جامع شهرکرد (مسجد خان) از بناهای ارزشمند و جاهای دیدنی شهرکرد در بافت قدیمی شهر است و تقریباً در مرکز شهر و در خیابان ملت و در کوچه ای به نام «مشرف» قرار دارد. مسجد توسط یکی از خوانین چالشتر به نام «حاج محمد رضاخان ستوده» که از جمله خوانین خاندان ریاحی بوده است، ساخته شد و در سال 1270 هـجری قمری به دستور «حاج محمدرضا خان» شهرکرد بنا گردید. مسجد خان تماماً از آجرهای چهارگوش به ابعاد 22×22 سانتی متر و به سبک عالی بنا شده و پلان آن برگرفته شده سبک معماری مسجد شباهت بسیاری به مسجد حکیم اصفهان دارد.
معماری مسجد خان:
مسجد جامع دارای دو شبستان تابستانی و زمستانی است. این مسجد مساحتی در حدود2500متر را دربر میگیرد. کاشیکاری هفت رنگ، حوض، طاق نماها، طاقنماهای جناقی، درهای چوبی، آجرکاری، گره چینی و منبر منبت کاری شده و ... ویژگیهای معماری و هنری مسجد جامع را تشکیل میدهند.
صحن مسجد:مسجد جامع یک صحن بزرگ مستطیل شکل دارد که مساحت آن حدود 700 متر است. در بخش شمالی صحن، حوضی سنگی واقع شده است که گویا بعدها، یعنی در سال 1335اضافه شده است. در حدود دهه 50 خورشیدی، حاج نجفقلی، از بزرگان محل، فضای بیشتری وقف مسجد کرد و سنگفرش صحن مسجد و مرمتهای دیگری با نظر تولیت آن انجام شد. تزیینات کاشی کاری نیز مربوط به این زمان است. در صحن حوض سنگی ساخته شده که آب آن قبلاً از چاه تامین میشد.
شبستان ها: سبک معماری این مسجد 4 ایوانی و دارای 2 شبستان زمستانه و بهاره است. شبستان زمستانه در ضلع غربی صحن و به عمق یک متری زمین قرار دارد و دارای ستونهای سنگی در زیر طاق و گنبد است. شبستان بهاره با گنبد مرکزی و گنبد خانههای جانبی، در ضلع جنوبی واقع شده و حجرهها و رواق، صحن مسجد را دربر گرفتهاند.
شبستان زمستانه:شبستان زمستانی که بهصورت ستوندار ساخته شده، در سمت غرب صحن و به موازات ضلع بلند آن قرار دارد. کف این شبستان حدود 50 سانتی متر از سطح صحن پایین تر قرار گرفته است و این امر به خاطر گرم تر نگه داشتن شبستان در فصل زمستان بوده است.در جلوی این شبستان دو در ورودی قرار دارد که در داخل دارای درهای چوبی و در جلو دارای درهای فلزی است. در جلو شبستان پنجره هایی برای روشنایی داخل شبستان تعبیه شده که در جلوی آن ها با آجر به صورت مشبک درآمده است. این پنجره ها از چوب و به صورت سه لنگه با قاب های شیشه به اشکال مستطیل و مربع و لوزی ساخته شده اند.در شبستان زمستانی مسجد خان مجموعاً 8 ستون سنگی به ارتفاع 160 سانتیمتر به صورت چهار گوش به عرض هر ضلع 4 سانتیمتر ساخته شده که 4 زاویه آنها به صورت قاشقی تراش خورده و دارای سرستون و پایه ستون هستند. سر ستون ها به صورت چهارگوش و مضاعف بر روی هم قرار گرفته اند و پایه ی طاق های جناقی و گنبدهای کوچک بر روی این ستون های سنگی استوار شده است. سرستونها بهصورت چهارگوش و مضاعف روی هم قرار گرفتهاند و پایهی طاقهای جناقی و گنبدهای کوچک بر روی این ستونهای سنگی استوار شده است. در رأس هر کدام از گنبدهای کوچک این شبستان، یک روزنه بهصورت گرد در نظر گرفته شده که در بالای آنها با شیشه مسدود شده و بهصورت نورگیر درآمدهاند.
شبستان تابستانه: مسجد دارای شبستان تابستانی نیز است. این شبستان در سمت جنوب صحن و در امتداد ضلع کوچک مسجد واقع شده که ورودی آن به صورت یک در بزرگ و دو در کوچکتر در طرفین آن است. این شبستان که در اصل ایوان جنوبی بنا است، با بهرهگیری از طاقهای جناقی و گنبد اصلی در ابتدای ورودی ایوان قرار دارد. محراب این شبستان در انتهای گنبد اصلی واقع شده که با کاشیهای هفت رنگ با حاشیه فیروزهای ساده مزین شده است.
رواق ها: دور تا دور صحن مسجد و همچنین در طرفین ایوان های شمالی و جنوبی رواق هایی ساخته شده است که در دو طرف ایوان ها به صورت دو طبقه و در دو طرف دیگر صحن به صورت یک طبقه ایجاد شده اند. سقف این رواق ها تماماً با طاق های جناقی و نیم گنبد پوشش شده اند و بین هر دو رواق یک ورودی با طاق کم عمق گهواره ای ایجاد شده است.
تزئینات گنبد: این مسجد دارای سه در ورودی است که در شمال، شرق و غرب آن واقع شدهاند. این ورودیها در جلو و عقب با طاقهای جناقی و نیم گنبد پوشش شدهاند. در درون راهروهای ورودی طاقنماهایی ایجاد شده که عمق آن حدود پانزده سانتیمتر است و با کاشی هفت رنگ تزیین شدهاند. جبههها و ایوانهای شمال و جنوب این مسجد نسبت به جبههها و ایوانهای شرق و غرب دارای جلوه بهتری بوده و در دو طبقه است و جبهههای شرق و غرب در واقع مهتابی جبهههای اصلی است. جبهه جنوبی دارای گنبد و محراب و ایوان است و شامل دو شبستان تابستانی در طرفین است که هر شبستان از دو دهنه طاق و چشمه آجری و یک محراب تشکیل شده است. ایوان اصلی در جلوی گنبد و با ارتفاع بیشتری نسبت به شبستانها و طاق نماهای طرفین قرار دارد و سقف کفپوش آن با قطاربندیها و تزئینات آجری شکل گرفته است. محراب زیر گنبد دارای لچکی و پشت بغلهای کاشی خشت هفت رنگ است.
کاشی کاری: یکی از مصالحی که در این بنا در حجم زیاد مورد استفاده قرار گرفته، کاشی است که در انواع هفت رنگ، لاجوردی و فیروزهای کار شدهاند و بیشتر از کاشی هفت رنگ با نقوش اسلیمی که در اکثر بناهای دوره قاجار مورد استفاده قرار گرفته، بهکار رفته است. کاشیهای فیروزهای و لاجوردی نیز در برخی از طاقنماها بهکار رفته که مشتمل بر آیاتی از قرآن کریم و ادعیه مختلف است. پشت نعلهای داخل صحن از کاشیهای هفت رنگ و بدنه شمالی نیز کاشیهایی که شامل آیات قرآن و اشعار محتشم کاشانی است، نصب شده است.