قلعه سورک

قلعه سورک توسط  نصیرخان ملقب به سردار جنگ حدود ۹۰ سال پیش یعنی در اواخر دوره قاجار بنا شده است.بنای قلعه شامل ساختمان اصلی با دو طبقه زیرزمین و همکف، ابنیه جانبی شمال وجنوب آن، ورودی و هشتی در جبهه جنوب‌غربی و حمام کوچک در جبهه شمال‌شرقی است و مصالح آن از خشت و نمای آن از آجر است.قلعه سورک در قسمتی از روستای سورک که مسکونی نیست، قرار دارد. به این مفهوم که ساختمان قلعه به‌صورت منفرد و جدا از قسمت مسکونی روستا ساخته شده است. فاصله ساختمان قلعه از آخرین بخش مسکونی روستا در حدود دویست و پنجاه متر است.

این اثر در تاریخ 22 تیر 1376با شماره ثبت 1898 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

معماری قلعه سورک:

 قلعه سورک درمحوطه‌ای به مساحت پانزده هكتار قرار دارد. ساختمان قلعه سورک دو طبقه است. زیربنای قلعه در حدود شش هزار متر است. ساختمان اصلی قلعه شامل یک طبقه زیرزمین و یک طبقه شاه‌نشین است.

 روبروی ساختمان قلعه، حوض حجاری شده ترنج شکل قرار دارد، ستون‌های حجاری‌شده، درب‌های چوبی و گچبری‌هایی با نقوش گیاهی تزئینات این بنا را تشکیل می‌دهند.

زیرزمین بنا در ارتفاع یک متری از سطح زمین دارای یک راه‌ر‌و و اتاق‌های کناری است که محل سکونت خدمه، انبار و ذخیره آذوقه ساکنین قلعه بوده و با مصالح خشت و ملاط گل ساخته شده است.

بنای شاه نشین از طریق دو پلکان سنگی شمالی و جنوبی قابل دسترسی است و شامل ایوانی طویل، چهارده ستون و چند اتاق بزرگ و مرتفع می‌شود که تنها تزیین موجود در این اتاق‌ها سربخاری‌های گچبری شده است.

 سقف بنا تیرپوش و نمای آن با ورقه‌ای فلزی قاب‌بندی شده‌اند. ستون‌های به کار رفته در ایوان ساده و از ته ساقه و سرستون تشکیل شده‌اند.

حمام اختصاصی قلعه در ضلع جنوبی و متصل به بنای اصلی قرار دارد، این حمام دارای رخت کنی با چهار ستون سنگی، خزینه، میاندری کوچک و گرمخانه می باشد. گرمخانه با نمایی از کاشی های اسلیمی و ابر و باد تشکیل شده که دارای نمایی سنگی نظیر قلعه چالشتر است.

آنچه امروز از بنای قلعه باقی مانده، دو طبقه اصلی ساختمان، محوطه قلعه، حوض، ورودی ، بناهای جانبی و حمام خصوصی است.

بانی قلعه سورک:

قلعه سورک متعلق به نصیرخان سردار جنگ است. نصیرخان ملقب به سردار جنگ (زاده 1234 - درگذشت 1310) نظامی و سیاست‌مدار دوران قاجار بود. وی پسر سوم امامقلی خان حاجی ایلخانی و برادر کوچک‌تر امیر مفخم بختیاری است. نصیرخان از سرداران ارشد قشون محمدعلی شاه بود، که به جمع مشروطه‌خواهان پیوست. پدر، برادران، عموزادگان و خود او، سال‌ها ایلخان بختیاری بوده‌اند. نصیرخان در مناصب مختلفی چون حکمرانی اصفهان، کرمان،  یزد و همچنین وکالت مجلس شورای ملی حضور داشت.نصیرخان در اواخر سال 1303 به بیماری مبتلا شد. پس از مدتی، از بختیاری به اصفهان رفت و در بیمارستان مرسلین انگلیسی بستری شد. در اصفهان، مداوای پزشکان معالج وی، پیشرفتی حاصل نکرد و با پیشنهاد پزشکان بیمارستان، روانه آلمان شد. نصیرخان، ۷ سال پایانی زندگی را در کشور آلمان سپری کرد و سرانجام در سال 1310 خورشیدی، در شهر برلن آلمان درگذشت. پیکرش را به نجف اشرف منتقل نموده و در آنجا، به خاک سپردند.