.gif)
08:06:09am
1403 / mehr (7) / 19
Fall
Thursday
Animal name of the year: Whale
Until the beginning of Spring:
The name of the spectacular region:
باستانی
Isfahan province
City Name:tabriz
Hours and kilometers to Isfahan:h--- k
User Points :
بازار تبریز یکی از زیباترین جاذبه های گردشگری نه تنها استان آذربایجان شرقی بلکه ایران می باشد.این بازار یکی از بزرگ‌ترین بازارهای سرپوشیده جهان و جزو زنده‌ترین بازارهای تاریخی ایران به شمار می‌رود که در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. این بازار که شامل مجموعه‌ای از ساختارهای مختلف اجتماعی است، در میان بازارهای ایران منحصربه‌فرد است.
بازار تبریز باوسعتی به اندازه یک کیلومتر مربع دارای 5500 حجره مغازه،20 راسته،25 تیمچه،35 سرا،12 مدرسه علوم دینی،حدود 30 مسجد وبخش‌های مختلفی دیگری مانند مثل کاروان‌سرا، میدان، راسته بازار، چهار سوق، بازارچه، دروازه، کتابخانه، پل بازار، بقعه، زورخانه، حمام، موزه، خانه و غیره می باشد که این ساز ها این بازار را به وسیع ترین مجموعه به هم پیوسته آجری دنیا تبدیل کرده است.
این بازار که از جاهای دیدنی تبریز محسوب می‌شود، در سال ۱۳۵۴ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت و در سال ۱۳۸۹ به‌عنوان بخشی از شاه‌راه ابریشم و بزرگ‌ترین سازه مسقف جهان در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.
اجناس مختلفی در این بازاربه معرض فروش قرار می گیرد که از آنها می توان به فرش دستباف، کیف و کفش چرم، محصولات گیاهی و دارویی، ادویه، پارچه و...اشاره نمود.بازار تبریز بیشتر حال‌وهوای بازارهای سنتی را دارد و از فروش کالای های مدرن در آن مانند موبایل و کامپیوتر خبری نیست.به طور کلی کارکردهای بازارتبریز در جمع آوری، توزیع و خرده فروشی خلاصه می شود.
بازار تبریز از غرب به مسجد جامع مشرف است و از شرق به عالی قاپو و از شمال به بخش‌هایی از رودخانه میدان چایی منتهی می‌شود. بخش زیادی از مساحت بازار در جنوب میدان چایی و در فاصله بین خیابان‌های شهدا، دارایی، چای‌کنار، فردوسی، شهید مطهری و جمهوری اسلامی قرار دارد.
قدمت بازار تبریز
از زمان دقیق ساخت بازار اطلاعی وجود ندارد ولی جهانگردان زیادی مانند مارکوپولو، یاقوت حموی، گاسپار دروویل، ژان شاردن، جملی کاردی، حمدالله مستوفی و غیره که از سده چهارم هجری قمری تا عصر قاجار از آن دیدن کرده‌اند و در مورد این بازار مطالبی را به رشته تحریر در آوردند.اما با این تواصیف می توان فهمید که بنای اولیه بازار تبریز به دوران های غزنوی و سلجوقی رسیده و این بازار یکی از مهم ترین مراکز داد و ستد در طی سالیان متعدد به شمار می رود.
علاوه بر این، وجود مساجد و مدارس تاریخی چون مسجد جامع، مدرسه صادقیه و مدرسه حاج صفرعلی، بر پیشینه تاریخی این مجموعه صحه می‌گذارند.
معماری بازار تبریز
بازار تبریز به‌گونه‌ای ساخته شده که بخش بیرونی آن در هماهنگی با بافت شهری است و به بناهای معمولی شباهت دارد. علاوه بر این، اهمیت بازار تبریز فقط به وسعت آن مربوط نمی‌شود و از نظر تسلط معماران در استفاده از آجر و سفال‌های آجری اهمیت دارد که باعث ایجاد فضاهای متنوعی شده است. یکی از ویژگی‌های جالب این بازار، دریچه‌های موجود در مرکز طاق‌های آن است که امکان خروج هوای گرم را میسر می‌کنند؛ ضمن اینکه در بخش‌هایی از بازار هیچ دریچه‌ای تعبیه نشده است تا باعث وقوع کوران نشود. دیوارهای ضخیم این سازه نیز موجب حفظ حرارت در زمستان می‌شوند.
تیمچهها: تیمچه‌های بازار به فروش یک کالای خاص اختصاص دارند و قیمت کالاهای آن گران‌تر است. به‌عنوان مثال برای کفاشان، پارچه فروشان، چینی فروشان، میوه فروشان، کلاهدوزان، مسگران، حلاجان و غیره فضایی جداگانه در نظر گرفته شده است. تیمچه مظفریه به عرضه فرش‌های نفیس، تیمچه امیر به فروش طلا و جواهرات و تیمچه کلاهدوزان به ارائه کلاه‌های پشمی آذری اختصاص دارد. این تیمچهها با وجود شباهت‌هایی که از لحاظ تعداد اضلاع و کادربندی دارند، الگوی ساخت‌شان متفاوت است و مثلا تیمچه‌هایی که فرم طولی دارند، پراکندگی نورگیرها در آنها باعث شکل‌گیری ریتمی از نور و تاریکی می‌شود. تیمچهها سقفی گنبدی و آجرکاری‌شده دارند و درهای ورودی آنها روزها باز و با فرارسیدن شب و همین طور ایام تعطیل، بسته می‌شوند.
اغلب سراها و تیمچهها در سه طبقه ساخته شده‌اند که طبقه پایینی برای نگهداری کالا یا انبار است، طبقه دوم به‌عنوان محل کار و تجارت‌خانه کاربرد دارد و طبقه سوم برای استراحت استفاده می‌شود.
راسته‌ها: راسته‌های اصلی از طریق راسته‌های فرعی به یکدیگر وصل شده که تیمچهها و سراها در فاصله بین آنها بنا شده‌اند. در محل تقاطع راسته‌ها، سه‌راهی و چهارراهی‌هایی وجود دارد که با طاق‌های گنبدی آجری تزیین شده است. راسته‌های بازار، معابر عمومی مسقف و فاقد در ورودی هستند که مهم‌ترین راسته‌های بازار تبریز شامل راسته بازار قدیم، بازار کفاشان، بازار صفی، بازار جمعه مسجد، بازار یمنی دوز، بازار ابوالحسن، بازار دله زن بزرگ و کوچک و... می‌شود.
به علت بارندگی و برودت هوای تبریز، راسته‌های بازار را به‌صورت سرپوشیده ساخته‌اند. علاوه بر این، بلندی سقف آن به پنج تا ۶ متر می‌رسد که نسبت به بازارهای نقاط گرمسیری ایران، سقف کوتاه‌تری دارند تا گرما را حفظ کنند. هنگام قدم‌زدن در این بازار می‌بینید که راسته‌ها دارای عرضی حدود چهار تا پنج متر بوده و در راستای شمالی-جنوبی هستند.
کاروان‌سراها: کاروان‌سراهای متعددی در بازار تبریز وجود دارد، از کاروانسرای بزرگ امیر تا کاروانسرای حاج ابوالحسن و کاروانسرای حاج میرزا محمد که در روزگار خود پررونق بودند. این سازه‌ها شامل محوطه‌ای برای تخلیه کالاها و بار چهارپایان، اتاق‌ها، حجره و انبارها می‌شوند. حیاط کاروان‌سراها به‌عنوان تنفس‌گاه بازار بوده است و از طریق دریچه‌های بالای گنبد بازار، اکسیژن و هوای تازه را وارد بازار می‌کردند.
سراها: سراهای مهم و معروفی مانند سرای گرجی‌لر، سرای میرزا مهدی، سرای خان، سرای حاج محمدقلی، سرای امیر، سرای امید و سرای کچه‌چی‌لر در بازار تبریز وجود دارد که شامل واحدهای کوچک با حیاط روباز می‌شوند و در گذشته کالاها در محوطه آن تخلیه می‌شد.
دالان‌ها: دالان‌های بازار تبریز از دالان خونی (قانلی دالان) گرفته تا دالان میرزا محمد، دالان میرزا مهدی و غیره، سراها، کاروان‌سراها و تیمچهها را به بازار اصلی متصل می‌کنند و اغلب نام آنها از روی تیمچهها و سراهای وابسته گرفته شده است.
مدارس و مساجد: بازار تبریز علاوه بر ۱۲ مدرسه علوم دینی، حدود ۳۰ مسجد تاریخی نظیر مسجد جامع، مسجد حجت‌الاسلام، مسجد مفید آقا و مسجد مقبره دارد که مزین به ستون‌های سنگی، گنبدهای ضربی و مقرنس‌کاری هستند.
گرمابه‌ها: حمام خان، حمام قاضی، حمام میرزا مهدی و حمام نوبر از جمله گرمابه‌های بازار تبریز هستند که به‌لحاظ معماری و قدمت تاریخی اهمیت دارند