مسجد اسماعیل بیگ

مسجد اسماعیل بیگ یکی از بناهای زیبا و مستحکم بناب به شمار میرود که قدمت آن به دوران صفویه می رسد. این مسجد که در ضلع غربی میدان عالی قاپو یا همان مجموعه کهندژ بناب قدیم بنا شده و بانی آن شخصی به نام اسماعیل بیگ از خویشاوندان منصور بیگ حاکم وقت ولایت بناب در عصر صفوی بوده است.

نكته مهم و قابل توجه در خاصیت و جذابیت این بنا، نمایش گوشه هایی از سبک معماری و هنر تزئینی ایران باستان در بخشهایی از این فضای مقدس است که بدون هیچ کاستی آن را به صورت یک اثر تاریخی مهم و ماندگار در آورده است. ایوان این مسجدتا آنجا که ممکن بوده، پرشکوه و جالب بنا شده و چهار ستون چوبی آن دارای سرستون های زیبایی است که تا حدودی ایوان عالی قاپو و چهل ستون اصفهان را به خاطر می آورد.

معماری بنا:

نمای عمومی بنا آجری است. ایوان دیدنی و دل گشای آن دارای چهار ستون چوبی با سر ستونهای تزئین شده با مقرنس کاری بسیار می باشد که  است از پایين به بالا تدریجا برحجم آنها اضافه می شود و  جلوه ای از رنگهای طلایی، نقره ای و سفید و لاجوردی را به آن می دهدکه  جذابیت ویژه ای به این ستونها می بخشد. دیوارهای ایوان، تنها با آجرچینی ساده و خفته راسته تزیین گردیده است. دربالای در ورودی و طرفین آن، مجموعا پنج پنجره ارسی با شیشه های رنگین به چشم می خورد. پس از عبور از در چوبی ضلع شمالی بنا که از طریق فضای ایوان صورت می گیرد، محوطه چهارگوشی که به کفش کن تعلق دارد به وسیله نرده چوبین از شبستان جدا می گردد. در سمت غربی این قسمت راه پله ای وجود دارد که ادامه آن به محل بالکن زنانه که در امتداد قسمت غربی صحن ساخته شده است، منتهی می شود. در سمت راست پله بالکن و ابتدای ورودی دهلیز، فضایی برای آبدارخانه و پذیرایی اختصاص داده شده است. صحن بنا را در هنگام روز تعداد زیادی پنجره یا شیشه رنگارنگ غرق در نور نموده و شب هنگام نیز چراغهای شیشه ای بالای سر، آویزان شده، مه غلیظ حاصل از روشنایی ملایم سرخ فام را پراکنده می سازد. مصالح اصلی مسجد را سنگ وآجر و چوب تشکیل می دهد. پیکره چوبی درون بنا از بهترین نوع چوب آرایش گرفته و در کمال نیرومندی و اقتدار پا برجاست

این اثر در تاریخ ۱۶ اسفند ۱۳۵۶ با شماره ثبت ۱۶۱۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

آدرس:آذربایجانشرقی، شهرستان بناب، خیابان شهید بهشتی